Plantenziekten en plagen op fruitbomen in de fruittuin: planten van een perzik, bijzonder steenfruit

 Perzikkrulziekte bij perzikbomen  (Prunus persica) en nectarine voorkomen begint bij het planten! Boombehandelingen in het voorjaar.

Oorzaak van perzikkrulziekteschimmel?

Een bladschimmel die zich ontwikkelt onder de oppervlakte van de opperhuid: Taphrina deformans (syn. Exoascus deformans). De ontwikkeling van de jonge scheuten verloopt na aantasting minder goed. Hierdoor wordt de vruchtontwikkeling minder goed. Ook de bloemontwikkeling voor het volgende jaar wordt negatief beïnvloed.

Perzikbomen (Prunus persica), nectarinebomen (Prunus persica var nucipersica) en soms ook amandelbomen (Prunus dulcis) zijn erg vatbaar voor deze schimmel. De schimmelsporen verspreiden zich met regen en wind naar takken, knopschubben en plooien in de schors waar ze overwinteren. Vanaf een temperatuur van 8-10 °C is er in februari infectie mogelijk!
 

Plantenziekten en plagen. Ziektebeeld of symptomen van de perzikkrulziekte:

Direct na het uitlopen van de perzikknoppen vertonen de perzikbladeren een gebobbeld en opgezwollen uiterlijk. Ze zijn misvormd en verkleuren geelgroen tot rood. Later vormt zich een wit laagje op het blad. Bladranden krullen naar binnen. Aangetaste perzikbladeren en vruchtjes sterven af en vallen in juni vroegtijdig af. Einde juni of begin juli kan er aan de kale scheuttoppen hergroei optreden.
De natte bladeren, scheuten en vruchtjes zijn enkel in jonge toestand vatbaar. In volgroeide toestand worden ze niet meer aangetast.
De overwintering van de schimmel heeft plaats in de knopschubben en op de twijgen. De infectie gebeurt bij het hernemen van de groei in februari of maart. De schimmelsporen spoelen door de regen naar de ontluikende perzikbladeren en deze worden direct geïnfecteerd.

Zwaar aangetaste perzik- en nectarinebomen verzwakken, krijgen gomziekte en kunnen na 3 - 4 jaar afsterven.

Bestrijding of preventie van perzikkrulziekte (Taphrinia deformans). Boombehandelingen.

Boombehandelingen: tijdens of na de bladval en bij het zwellen van de perzikknoppen spuiten met aangepaste schimmelwerende producten.

- Net voor het uitlopen van de perzikknoppen is het ideale tijdstip om schimmelwerende ofwel plantversterkende middelen te gebruiken. Meestal zijn ca 3 - 4 behandelingen nodig. Tijdstip: tussen  januari en ca half maart, zodra de temperatuur enkele dagen 8-10°C. (of hoger) is. In Vlaanderen wordt deze temperatuur tussen 3 en 10 maart (2018) bereikt! Volg mee de weerberichten op! In de maand januari/februari/maart vanaf 8 -10°C beginnen de knoppen uit te lopen en worden ze geïnfecteerd indien de levende schimmelsporen nog aanwezig zijn. Licht aangetaste bladeren kunnen best direct verwijderd worden, voor ze wit worden. - Net na de bladval (of bij 90% bladval) kan ook één of twee keer behandeld worden met schimmelwerende producten. De meeste schimmelsporen op de twijgen en knopschubben worden dan opgeruimd. Een behandeling met schimmelwerende producten zodra de ziektesymptomen (geelrood krullend perzikblad) zichtbaar zijn is nutteloos! Plantversterkende middelen kunnen helpen om sneller te hergroeien.

Zorg ook voor een gezonde, evenwichtige boomgroei door jaarlijks te snoeien, tijdig te dunnen en door een evenwichtige bemesting te geven.  Zie ook "Fruit ABC-snoeikalender"

Meerdere bespuitingen met plantversterkende middelen zoals o.a. Neudo-Vital (Vital) zouden ook een gunstig effect hebben. Ook aftreksels van heermoes (Equisetum) hebben een plantenversterkend effect.

Per land kan het toegestane gebruik van schimmelwerende producten verschillen, vraag dus na bij uw leverancier!

Volgens sommigen zou een onderbeplanting van knoflook (Allium sativum), niet-rankende Oost-Indische kers (Tropaeolum) en mierikswortel (Armoracia rusticana) ook een gunstig effect hebben tegen de krulziekteschimmel. Door aan de voet van een perzikboom enkele sterk geurende mierikswortels uit te planten zou de weerstand van de boom verhoogd worden.

Ruim na de bladval alle perzikbladeren goed op of dek de boomspiegel af met een laagje compost. De regenwormen ruimen de zieke bladeren sneller op en de vitaliteit van de boom zal verbeteren. Een goede bodemstructuur en een actief bodemleven zijn goede preventiemaatregelen.

Zorg dat de takken en jonge bladeren sneller kunnen opdrogen. De schimmelsporen kunnen alleen ontkiemen in een vochtige omgeving. Luchtig gesnoeide perzikbomen en een ruime, winderige standplaats zorgen voor minder aantasting.

Maandoverzicht van de aantasting en preventie van perzikkrulziekte op perzik- en nectarinebomen (Taphrina deformans):

januari	februari	maart	april	mei	juni	juli	augustus	september	oktober	november	december
Uitlopen knoppen vanaf 8-10°C. Bij nat weer is er veel infectie!			Uitgelopen knoppen en bloei	Misvormde bladeren en vruchten	Blad- en vruchtval	Hergroei scheuttoppen	Volwassen bladeren worden niet aangetast		Schimmelsporen op bladeren en twijgen	Natuurlijke bladval
Behandelen met (koper)producten als de temperatuur overdag minstens (8) 10°C is (3 of 4 x)				Verwijder de aan-getaste bladeren voor ze wit worden.	Geen behandeling mogelijk!	Boven de 21° geen aantasting	Bloemaanleg			Preventief behandelen met schimmelwerende producten. (1- of 2 x). Compostlaagje op de boomspiegel leggen.

Wanneer is er aantasting van perzikkrulziekte mogelijk?

- Gevoelige perzikrassen: vooral de geel- en oranjevlezige rassen zijn het meest gevoelig.

- Vochtig weer en een temperatuur van minstens 8 (10)°C. en maximaal 21°C. Beneden 7°C is er meestal geen aantasting!

- Ontluikende knoppen (Meestal vanaf midden februari, vanaf 8 -10°C.)

- Verzwakte perzik- en nectarinebomen door een te zware vruchtdracht, onvoldoende voeding, ....

Niet alle perzikrassen zijn even vatbaar voor de krulziekteschimmel!

Witvlezige- en roodvlezige perzikrassen zijn in het algemeen minder vatbaar dan de geelvlezige perzikrassen.

Minder vatbaar voor de perzikkrulziekte:

'Avalon Pride'
'Früher Alexander', 'Amsden'
'Benedicte'
'Charles Ingouf'
'Fertile de Septembre', 'Fidelia'*, `Früher Roter Ingelheimer`
'Gerard'
'Lieveling',
'Manon'*
'Pilot'
`Rekord aus Alfter`, 'Reine des Vergers', 'Revita'* en `Roter Ellerstädter` (Syn. `Kernechter vom Vorgebirge`)

Het meest aanbevolen inzake snelle hergroei na een aantasting zijn 'Avalon Pride', 'Benedicte' en 'Revita'.

Van de geelvlezige rassen zou 'Dixired' (?) en 'Redhaven' (?) het meeste tolerant zijn. (Niet alle geraadpleegde bronnen zijn het hiermee eens.)

Sommige roodvlezige perzikrassen zijn ook vatbaar voor de krulziekte.

Van de roodvlezige rassen is `Roter Weinbergspfirsich` (syn. `Peche de Vigne`) het sterkste tegen de krulziekte. (Niet correct volgens sommige bronnen)

* = nieuwe perzikrassen.

Hoe perzikkrulziekte zoveel mogelijk voorkomen?

- Plant enkel weinig vatbare perzikrassen.

- Plant op een ruime afstand en op een warme, luchtige plaats.

- Zorg voor een goede, luchtige bodemstructuur en een actief bodemleven

- Snoei de perzik- en nectarinebomen luchtig en laat geen concurrerende beplanting in de omgeving toe die het snel opdrogen voorkomen.  Zie ook "Fruit ABC-snoeikalender"

- Laat de aangetaste bladeren niet wit worden, maar verwijder beginnende aantastingen zo snel mogelijk. Laat de zieke bladeren niet onder de boom liggen!

- Dun de perzik- en nectarinevruchten tijdig en goed, zodat ze de boom niet uitputten. Laat geen verdroogde vruchten (mummies) hangen na de oogst.

- Probeer de weerstand van de perzikbomen te verhogen met plantversterkende middelen: Neudo-Vital, heermoes extracten, onderbeplanting met knoflook, mierikswortel, ...

- Toch een erg gevoelig perzikras geplant? Gebruik dan schimmelwerende producten na de bladval en rond midden februari. Nog beter is een gevoelig perzikras te vervangen door een weinig vatbaar ras.

Verwarring mogelijk met:

- Bladluizenaantasting in de zomer (mei - augustus). Deze veroorzaken een sterke bladkrul- en misvorming. Zwarte bladluizen zitten aan de onderkant van de bladeren en leven dikwijls samen met mieren.

Perzikbomen en nectarines vermeerderen?

Er zijn twee mogelijkheden om deze te vermeerderen:

- Perziken zaaien

- Perziken en nectarines enten of oculeren

Zie verder bij "Snoeien van perzikbomen en nectarines" en "infectie van krulziekte op perzikbomen in februari behandelen".

Zie ook: "Perzik en nectarine zaaien of oculeren"?

 Voor meer teeltinformatie: zie boek "Groente & Fruit Encyclopedie"